Στην αρχή αποφάσισε ο κόσμος να σπουδάσει. Λογικό. Σωστό. Κανείς δεν είπε όχι σε ανθρώπους με παιδεία και ακόμα περισσότερο με υψηλή παιδεία που θα βοηθούσαν έτσι την ανάπτυξη της κοινωνίας μας. Στα χωριά μας λοιπόν η εξέχουσα προσωπικότητα ήταν ο δάσκαλος. Η φιλοδοξία όσων ήθελαν να γίνουν κάτι σημαντικό ήταν να γίνουν δάσκαλοι (και γιατροί). Όσοι λοιπόν πήγαιναν και σπούδαζαν βρήκαν αμέσως δουλειά. Και ο δόλιος ο πατέρας βλέποντας ότι οι φίλοι του βρήκαν άμεσα δουλειά έλεγε στο παιδί του, αλλά και το έβαζε στόχο ο ίδιος για το παιδί του, χωρίς να το ρωτήσει: Γίνε δάσκαλος. Γίνε μεγάλος και τρανός. Θα έχεις και δουλειά τι άλλο θες.
Έτσι λοιπόν πολλοί νέοι, είτε γιατί το ήθελαν, είτε γιατί τους ώθησαν, είτε γιατί τους έκαναν πλύση εγκεφάλου, είτε γιατί τους ανάγκασαν, έγιναν δάσκαλοι και καθηγητές. Στην μάχη αυτή κάποιοι γονείς είπαν να βοηθήσουν λίγο παραπάνω τα παιδιά τους. Έτσι πρότειναν σε μερικούς από τους δάσκαλους να τους κάνουν και φροντιστήριο σπίτι. Σωστό ή λάθος; Δεν είναι κανείς σε θέση να κρίνει. Σε αυτό το επίπεδο δεν έχει και ιδιαίτερη σημασία. Παρόλο που είναι εναντίων της ιδεολογίας των ίσων ευκαιριών (μόνο το παιδάκι του γαιοκτήμονα μπορούσε να έχει και προσωπικό φροντιστή) δεν μπορείς να πεις σε έναν γονιό να μην προσπαθήσει το καλύτερο για το παιδί του.
Και γέμισαν οι θέσεις των σχολείων. Αλλά οι καθηγητές συνέχισαν να παράγονται με μεγάλους ρυθμούς. Και δημιουργήθηκε η ανεργία στον κλάδο. Και τότε είπαν, αφού έχει πέραση, γιατί δεν δημιουργούμε τα φροντιστήρια; Και εγέννηθησαν τα φροντιστήρια. Και οι μαθητές που οι γονείς τους είχαν χρήματα πήγαιναν για μία επιπλέον βοήθεια. Και οι καθηγητές συνέχισαν να παράγονται με μεγαλύτερους ρυθμούς. Και έγιναν όσα φροντιστήρια χρειάζονταν για να γεμίσουν με τα παιδιά όσων είχαν την οικονομική ευχέρεια. Μέχρι εδώ όλα καλά. Όμως υπήρχαν πολλοί καθηγητές που δεν είχαν ακόμα δουλειά. Και το σύστημα παρήγαγε ακόμα περισσότερους. Και φυσικά, με τόσες γνώσεις και την ευχή του μπαμπά να γίνουν «πεφωτισμένοι εκπαιδευτικοί» (ανεξάρτητα από το αν ήξεραν καν την έννοια της λέξεως «πεφωτισμένοι») θα γυρνούσαν στο χωράφι; Μήπως θα έπιαναν το μυστρί και το πηλοφόρι; Ή μήπως θα γινόταν υδραυλικοί; Οικονομικοί διευθυντές; Λογιστές; Για τα πρώτα, ο πατέρας τους τούς έδωσε την ευχή του και το υστέρημά του για να σπουδάσουν, ώστε να μην γίνουν ποτέ κάτι τέτοιο. Τα δεύτερα χρειαζόταν να έχουν πάρει άλλη κατεύθυνση. Άσε που από τα θρανία μέχρι τα 24, το σώμα τους δεν μπορεί πλέον να χώνεται κάτω από νεροχύτες και να κόβει σωλήνες. Ούτε ήξεραν να σφίγγουν φερούλια. Και δηλαδή μετά από 6 χρόνια προσπαθειών, θα γίνουν σουβλατζήδες; Ή θα κάνουν άλλα 4 χρόνια για να πάρουν πτυχίο λογιστικής; Και αν κάνουν όλοι το ίδιο, πάλι και οι λογιστές θα κορεσθούν. Οπότε πάλι θα πρέπει να ψάχνουν. Αλλά και πάλι τι χαζομάρες είναι αυτές; Το πήραν το πτυχίο, τώρα πρέπει να βγουν στην εργασία και συνεπώς θα ψάξουν ένα ρουσφετάκι.
Αλλά; Γιατί όχι; Αφού ούτως ή άλλως τελικά μόνο στα φροντιστήρια είναι τα λεφτά. Εκεί ο απλός κοσμάκης θα τα δώσει όλα για τους κανακάρηδες του. Τα φροντιστήρια βγάζουν περισσότερα. Οι ίδιοι οι δάσκαλοι των σχολείων συμπληρώνουν εισοδήματα από αυτά γιατί το κράτος δεν τους δίνει πολλά χρήματα. Άρα; Ε άρα απλά γιατί να ενδιαφερθούμε μωρέ για το σχολείο; Θα ψιλοαδιαφορήσουμε γι’ αυτό και θα τα δώσουμε όλα στο φροντιστήριο. Έτσι θα αναγκαστούν όλοι οι μαθητές να έρθουν και συνεπώς περισσότεροι από εμάς θα έχουν ψωμί. Στο ενδιάμεσο να καταργήσουμε και τους επιθεωρητές, να έχουμε το κεφαλάκι μας ήσυχο. Εδώ να σημειώσω ότι κανένας καθηγητής από μόνος του και αυτοβούλως δεν έκανε αυτή την σκέψη. Η «συλλογική συνείδηση» των καθηγητών όμως τους ώθησε στην πραγματοποίησή της. Αυτή, σε συνδυασμό και υποκινούμενη από το γεγονός ότι δεν είχαν να φάνε. Κάθε ένας από αυτούς ανεξάρτητα θεωρεί ότι δεν είναι σωστή σκέψη αλλά επίσης ο καθένας τους μιλώντας ανεπίσημα, αποδέχεται την ευθύνη της αδιαφορίας τους στα σχολεία, ώστε να ενισχυθεί η φροντιστηριακή διδασκαλία ως το νούμερο 1 πρόβλημα της παιδείας σήμερα. Κανείς τους όμως δεν μπορεί να το αλλάξει, παρότι εύχονται να μπορούσε να αλλάξει, γιατί θα πεινάσουν λόγω πληθώρας εκπαιδευτικών.
Ταυτόχρονα ο γονιός πληρώνει το φροντιστήριο και επιβάλλει στο παιδί του να γίνει καλό σε αυτό. Αυτό άλλωστε το πληρώνει. Το άλλο όχι (για κάποιο λόγο, δεν ξέρω ποιος είναι αυτός, όλοι μας ξεχνούμε ότι με τους φόρους μας στηρίζουμε ότι παρέχεται δημόσια). Το παιδί δεν έχει ούτε κρίση ούτε συνείδηση, αλλά αντιλαμβάνεται την ψιλο-(έως και χοντρο-) αδιαφορία των καθηγητών του, η οποία όπως οι ίδιοι έχουν παραδεχθεί οφείλεται στην πληθώρα πτυχίων. Και σου λέει. Γιατί να ενδιαφερθώ; Άσε θα μου τα μάθουν στο φροντιστήριο. Τον βολεύει κι όλας γιατί παιδί είναι, θέλει να παίξει, δεν ξέρει τι σημαίνουν ευθύνες. Ας χαβαλεδιάσω εδώ λοιπόν. Φαύλος κύκλος. Ο ένας βολεύει και ενισχύει την θέση του άλλου με αποτέλεσμα την απαξίωση των σχολείων. Κάπου εκεί μέσα υπάρχουν και παιδιά που οι γονείς τους δεν μπορούν να ανταπεξέλθουν τα έξοδα του φροντιστηρίου. Οι μεγάλοι χαμένοι του παιχνιδιού. Αλλά ο μεγαλύτερος όπως αποδείχθηκε είναι η παιδεία και η τσέπη του λαού.
Κάπου στην μέση ξεπήδησαν και τα ιδιωτικά σχολεία. Στην αρχή δεν είχαν σκοπό να αντικαταστήσουν το δημόσιο, αλλά απλά να προσφέρουν άλλου είδους υπηρεσίες και παιδεία. Ήταν εντελώς «κλειστού τύπου» σχολεία. Στην πορεία όμως είδαν που βρίσκεται το ψωμί. Και αποφάσισαν να διεκδικήσουν μερίδιο από την τσέπη του λαού. Γεγονός ότι η προαναφερθείσα διαδικασία τους βόλεψε ιδιαίτερα και απουσία της δεν είναι σίγουρο ότι θα γνώριζαν την άνθιση που γνώρισαν. Γεγονός είναι επίσης ότι και πάλι οι διδάσκαλοι αυτού του φορέα ανήκουν στην γενικότερη συντεχνία των καθηγητών και ασπάστηκαν και προώθησαν την ιδέα της απαξίωσης του δημόσιου σχολείου. Άλλωστε από την αρχή, από την ευχή του μπαμπά, τα λεφτά ήταν πάντα το θέμα. Και σήμερα που έχουμε και απαξίωση των ιδεών και των ινδαλμάτων και η ανθρωπότητα πεινάει το ίδιο, ή μάλλον ακόμα περισσότερο λόγω των οικονομικών αλληλεξαρτήσεων και των επιβεβλημένων «τεχνητών αναγκών», χάθηκε το «να γίνεις μεγάλος και τρανός». Έμεινε μόνο το «να βγάλεις χρήματα». Κακό; Όχι. Όλοι μας αυτό θέλουμε τελικά, να βγάλουμε χρήματα για να ζήσουμε. Να τα βγάλουμε γιατί τα αξίζουμε όμως, όχι σε βάρος των άλλων.
Το κράτος στην όλη ιστορία τι θέση κρατάει; Ο λαός ζητάει μόρφωση (σωστότατο) και πτυχία (σωστότατο μέχρι να φτάσω στο σημείο να μην μπορώ να απορροφήσω το μεγαλύτερο ποσοστό από τους πτυχιούχους, επιλέγοντας και το ποιοτικότερο ποσοστό φυσικά). Δώστε πτυχία στον λαό να μας ξαναψηφίσει λοιπόν. Το γεγονός ότι ο (κάθε) επαγγελματικός κλάδος θα απαξιωθεί είναι δευτερεύον. Μάλιστα θα μπορώ να εκμεταλλευτώ το πρόβλημα «ρουσφετολογικά» και να κερδίσω και από την απαξίωση του πτυχίου και του κλάδου!
Όλοι οι καθηγητές συμφωνούν ανεπίσημα ότι αυτή ήταν και είναι η μεγάλη πληγή της μέσης εκπαίδευσης. Επίσημα όμως, την επόμενη που γίνεται ο διάλογος το ξεχνούν. Το υπουργείο πάλι το ξέρει. Γιατί δεν κάνει κάτι; Μα γιατί παρόλο που ο κάθε καθηγητής συμφωνεί, η συντεχνία δεν συμφωνεί και είναι επικίνδυνο να θιγούν τα συμφέροντά της.
Ποιος φταίει; Ο γονιός που νοιάζεται για το παιδί του; Όχι. Αυτός πάντα θα νοιάζεται, το αίμα νερό δεν γίνεται. Ο εκπαιδευτικός που πεινάει; Μα τον έφεραν προ τετελεσμένου οι λάθος επιλογές του κράτους του. Το παιδί που δεν έχει συνείδηση και κρίση, αλλά αυτή ακριβώς προσπαθούν να του διαμορφώσουν και αυτή είναι που στην ουσία την πληρώνει; Δεν γίνεται αυτό. Είπαμε, δεν έχει συνείδηση και κρίση, άρα δεν φταίει! Τότε ποιος; Αν οι εμπλεκόμενοι δεν φταίνε, κάτι πρέπει να φταίει.
Λαμπρό παράδειγμα ότι τελικά η αθρόα παροχή πτυχίων βλάπτει τα συμφέροντα της κοινωνίας αλλά και τον ίδιων των ανθρώπων που την αποτελούν σαν ανεξάρτητες μονάδες. Και όχι μόνο αυτό, αλλά το συγκεκριμένο παράδειγμα βλάπτει ακριβώς την ίδια την παιδεία, που είναι κοινό συμφέρον των ανθρώπων και της κοινωνίας.
Ο μηχανισμός είναι δεδομένος. Οι αντιλήψεις δεν άλλαξαν. Σε όποια αλλαγή και να κάνουμε ας τον λάβουμε υπ’ όψη μας.
Η μόρφωση και η παιδεία δεν συνεπάγεται πτυχίο
7 σχόλια:
Τις πταίει, λοιπόν;
Συμφωνώ σε γενικές γραμμές με όσα λες. Να προσθέσω μόνο ότι και το σύστημα, κράτος, πολιτικοί, ή όπως άλλιώς κι αν το ονομάσουμε, ναι, έχει συμφέρον από το χάρβαλο, αλλά το πράγμα ξέφυγε και έχιε αρχίσει να τους έρχεται μπούμερανγκ, αλλά δε μαζεύεται εύκολα πια. Και πώς να μαζευτεί;
Το κακό είναι πως γαλουχήθηκαν ολόκληρες γενιές με τη λογική ότι μόνο άμα σπουδάσεις κι έχεις πτυχίο αξίζεις. Θεωρείται χαμηλού επιπέδου να βγάζεις το ψωμί σου από χειρωνακτική εργασία, ακόμα κι αν ενίοτε βγάζεις περισσότερα λεφτά από έναν πτυχιούχο. Κι είναι λάθος αυτό.
Και βεβαια, όλη αυτή η λογική "δώστε πτυχία στο λαό", όπως ακριβώς το λες, λειτουργεί εις βάρος της ίδιας της εκπαίδευσης και της παρεχόμενης γνώσης.
Οπότε;
Τα φροντιστήρια είναι μια ενδιαφέρουσα πλευρά της εκπαιδευτικής ζωής.
Αναφέρομαι δε κυρίως στα φροντιστήρια που αφορούν στην υποστήριξη της διδασκαλίας των μαθημάτων της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης.
Δεν είναι αλήθεια ότι το φαινόμενο είναι καινούργιο.
Να σας θυμίσω τους καθηγητές στο ... "Το ξύλο βγήκε από τον Παράδεισο"; Πώς λένε οι καθηγητές ότι θα περάσουν το καλοκαίρι; Θα κάνουν μαθήματα να προγυμνάσουν ή να προπαιδεύσουν όσους ενδιαφέρονται να δώσουν εξετάσεις για το πανεπιστήμιο.
Και η ταινία είναι γυρισμένη αρχές του εξήντα.
Επίσης θα σας θυμίσω/γνωρίσω ότι τα μεγάλα φροντιστήρια του κέντρου έκανα χρυσές δουλειές, όλη εκείνη την περίοδο. Μαντάς, Σαββαΐδης, Κανέλλος Μανωλκίδης κλπ κλπ Μερικά από τα ονόματα των φροντιστηρίων, που λειτουργούσαν στο κέντρο.
Και μην πει κανείς ότι υπήρχε πληθώρα καθηγητών που έβρισκαν διέξοδο στη λειτουργία των φροντιστηρίων.
Άλλο πράγμα ήταν.
Οι περισσότεροι από τους καθηγητές των φροντιστηρίων εκείνη της εποχής, είχαν υποστεί διωγμούς για τα πολιτικά τους φρονήματα και η ενασχόλησή τους με τα φροντιστήρια ήταν η μοναδική διέξοδος επιβίωσης, αφού ήταν αδύνατον να διοριστούν στο δημόσιο.
Το πρόβλημα όμως δεν προέρχεται από την ανάγκη απασχόλησης "αργούντος" εκπαιδευτικού δυναμικού.
Το πρόβλημα προκύπτει από τα δομικά χαρακτηριστικά της εκπαιδευτικής διαδικασίας.
Βασικό χαρακτηριστικό της τάξης στην οποία καλείται να διδάξει ο δάσκαλος ή ο καθηγητής είναι το μεγάλο πλήθος μαθητών, και η λειτουργική αδυναμία ανάπτυξης εξατομικευμένων μεθόδων διδασκαλίας.
Άλλο σημαντικό χαρακτηριστικό της λειτουργίας του εκπαιδευτικού συστήματος, είναι η δόμηση της εκπαίδευσης επάνω στην αρχή του συγκεντρωτισμού. Αυτό σημαίνει ότι υπάρχει αυστηρά καθορισμένο πρόγραμμα σπουδών, με αυστηρά καθορισμένα μαθήματα, που το κάθε ένα έχει ένα συγκεκριμένο αναλυτικό πρόγραμμα και υποστηρίζεται από ένα και συγκεκριμένο βιβλίο, που την ύλη του επακριβώς είναι υποχρεωμένοι να αποστηθίσουν οι μαθητές...
Χαρακτηριστικό της παράνοιας που έχει θεσμοθετηθεί είναι το βιβλίο καθηγητή!!!
Τρίτο σημαντικό χαρακτηριστικό του εκπαιδευτικού συστήματος, είναι η επιδίωξη θέσπισης αντικειμενικών κριτηρίων για την επιλογή των ενδιαφερομένων να φοιτήσουν στην τριτοβάθμια εκπαίδευση.
Τα αντικειμενικά κριτήρια δεν έχουν να κάνουν με το επιδιωκόμενο σκοπό του ελέγχου της ικανότητας ανάπτυξης επιστημονικής σκέψης του υποψηφίου, είναι αντικειμενικά ώστε μη μπορεί ο ελέγχων να αυθαιρετήσει.
Είναι ένας αμυντικός μηχανισμός του συστήματος έναντι της αυθαιρεσίας των ελεγκτικών μηχανισμών, κυρίως δε απέναντι στην υποκειμενική κρίση, που μπορεί να προέλθει είτε από ελλιπή γνώση, είτε από ιδεολογική ή επιστημονική διαφοροποίηση του διορθωτή καθηγητή.
Και εδώ ξεκινάει η έντονη παρουσία του φροντιστηρίου.
Υπάρχει ανάγκη να αναπτυχθούν τεχνικές, όχι μάθησης, αλλά επιτυχίας στις συγκεκριμένες εξετάσεις.
Αυτό. ΕΠΙΤΥΧΙΑ ΣΤΙΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ.
Η μάθηση γίνεται δευτερεύων στόχος. Ή και αδιάφορος.
Η αιτία διεκδίκησης θέσης στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, πρέπει να αναζητηθεί τόσο στο επικρατούν μοντέλο κοινωνικής επιτυχίας, όσο και στην παρώθηση των μαθητών από τους ίδιους τους εκπαιδευτικούς στο σχολείο.
Η γενιά των καθηγητών που ήδη αποφοίτησε από τα Πανεπιστήμια έχοντας "παραχθεί" μέσα από την ίδια διαδικασία, από όσο φαίνεται, μπορεί να αναγνωρίσει ως επιτυχία μόνον ότι περνάει επιτυχώς από τέτοιου είδους εξετάσεις. Δίνουν μικρή σημασία στις ιδιαίτερες κλίσεις ή ικανότητες των μαθητών τους και απαξιώνουν οποιαδήποτε διαφορετική συμπεριφορά ή στόχευση.
Δεν είναι λίγοι οι εκπαιδευτικοί που απαξιώνουν και προσβάλλουν το μαθητή λέγοντάς του «εσύ δεν κάνεις για τα γράμματα, πήγαινε σε μια τεχνική σχολή». (Τώρα πώς είναι δυνατόν ο μαθητής να μην κάνει για τα γράμματα και να τον στέλνουμε να μάθει άλγεβρα bool, και τελικά να την μαθαίνει (!!!) αυτό θέλει μια μικρή συζήτηση με μια διαφορετική αφορμή).
Η στάση αυτή των εκπαιδευτικών απέναντι στις μαθησιακές διαδικασίες, φαίνεται να διατρέχει πλέον όλες τις τάξεις του σχολείου της μέσης βαθμίδας.
Δεν είναι πια το πρόβλημα οι εισαγωγικές εξετάσεις, αλλά κάθε μορφής δράση μέσα στο σχολείο.
Ο μαθητής πιέζεται να κινηθεί πάνω σε δύο τουλάχιστον άξονες.
Πρώτον να μάθει, χωρίς να πολυκαταλαβαίνει τι ακριβώς σημαίνει αυτό, (πιθανόν ούτε και οι καθηγητές του) και δεύτερον να είναι ικανός να αντεπεξέρχεται στις ανάγκες των εξετάσεων.
Το σχολείο, με τις ώρες λειτουργίας που έχει, μπορεί να προσφέρει κατά κύριο λόγο το πρώτο.
Μπαίνει και στα χωράφια του δεύτερου, με τα μαθήματα ενισχυτικής διδασκαλίας στο Γυμνάσιο και Πρόσθετης Διδακτικής Στήριξης στο Λύκειο και τα ΤΕΕ, αλλά η επιτυχία δεν είναι μεγάλη. Υπάρχει όμως. Κυρίως σε σχολεία που βρίσκονται μακριά από Αστικά κέντρα, αλλά και στα ΤΕΕ.
Με τα παραπάνω, γίνεται φανερό ότι η λογική της ύπαρξης και ανάπτυξης των φροντιστηρίων, μπορεί να αναζητηθεί σε μια κατ΄ αρχήν αγαθή πρόθεση.
Στην προσπάθεια αντικειμενικοποίησης των εξετάσεων που θα οδηγήσουν στην είσοδο στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, όσο και αν αυτές οι εξετάσεις ΔΕΝ είναι εισαγωγικές αλλά απολυτήριες.
Γι' αυτό ακριβώς σχολίασα ότι όσο τα φροντιστήρια έκαναν την δουλειά τους όλα ήταν καλά, αλλά το πρόβλημα άρχισε να δημιουργείται ότι το φροντιστήριο έγινε διέξοδος των άνεργων πτυχιούχων και τελικά μετατράπηκαν από "βοηθητικά σχολεία" που εξυπηρετούν άλλο σκοπό, απαραίτητη προϋπόθεση.
Εγώ βρίσκω το κεντρικό πρόβλημα του εκπαιδευτικού μας συστήματος να ξεκινά από την προσπάθεια αντικειμενικοποίησης των εξετάσεων!!!
Τα άλλα είναι παρεπόμενα...
Το point μου ήταν ότι η αθρόα παροχή πτυχίων σε μια κοινωνία που δεν πιστεύει (και έχει κάθε λόγο να μην θέλει να πιστέψει) στην ετεροαπασχόληση, τελικά βλάπτει την κοινωνία και απαξιώνει στην ουσία τα πτυχία αφού οι κάτοχοί τους δεν "τα τιμούν". Και γιατί να τα τιμήσουν άλλωστε, αφού είναι πλέον τόσοι πολλοί που το πτυχίο τους χάνει πλέον την σημασία του.
Περιμένω εναγωνίως την περιγραφή του "κεντρικού προβλήματος" στο οποίο δεν θα διαφωνίσω αν και δεν θα το ονόμαζα "κεντρικό".
Δεν ξερω αν ειαι κεντρικο προβλημα, παντως ειναι μεγαλο προβλημα οι εξετασεις και το γεγονος πως το σχολειο εχιε μετατραπει σε ιδρυμα που προετοιμαζει τους μαθητες γι αυτες.
Αλλα, έχεις δικιο Νταρθ, μορφωση και πτυχιο δεν συνδεονται με συνεπαγωγη, το ενα δεν σημαινει απαραιτητα οτι υπαρχει και το αλλο. Το πτυχιο πλεον ειναι αδεια εξασκησης επαγγελματος ΄ή ακομα χειροτερα, διαβατηριο προς την ανεργια...
Pos tha sas fenotan na anigame ke to thema ton dislexikon ?
Δημοσίευση σχολίου