Τριάντα χρόνια μετά τη Μεταπολίτευση η έννοια του πανεπιστημιακού ασύλου είναι παρεξηγημένη: από τη μία πλευρά εμφανίζεται ως δημοκρατική κατάκτηση που προστατεύει τα πανεπιστήμια από την αυθαιρεσία του κράτους και των αστυνομικών Αρχών. Από την άλλη τα αφήνει όμως ανυπεράσπιστα στην αυθαιρεσία των πολιτών, ειδικά όταν πρόκειται για πολίτες που διαπράττουν αυτεπαγγέλτως διωκόμενα εγκλήματα.
Οπως λένε σήμερα πολιτικοί αλλά και πανεπιστημιακοί, η θεσμοθέτηση του πανεπιστημιακού ασύλου αποτέλεσε μια αναγκαία και δημοκρατική κατάκτηση τα πρώτα χρόνια που ακολούθησαν την τραυματική εμπειρία της επταετούς δικτατορίας στην Ελλάδα. Σήμερα λειτουργεί όμως ως ένα αντιδημοκρατικό εμπόδιο στη λειτουργία των ΑΕΙ. Αγριοι βανδαλισμοί, καταστροφή ανεκτίμητης πανεπιστημιακής περιουσίας, εμπόριο παράνομων ειδών, σοβαροί τραυματισμοί φοιτητών μέσα σε πανεπιστημιακά ιδρύματα. Τα ελληνικά ΑΕΙ λειτουργούν σήμερα χωρίς - ιδιωτική ή κρατική - φύλαξη ή στην καλύτερη περίπτωση με πολύ λιγότερους φύλακες από όσους πραγματικά χρειάζονται.
Σύμφωνα με τον νόμο-πλαίσιο για τα ΑΕΙ που είναι σε ισχύ, «το πανεπιστημιακό άσυλο καλύπτει όλους τους χώρους των ΑΕΙ και συνίσταται στην απαγόρευση της επέμβασης της δημόσιας δύναμης στους χώρους αυτούς χωρίς την πρόσκληση ή άδεια του αρμόδιου οργάνου του ΑΕΙ». Το όργανο αυτό είναι τριμελές και αποτελείται από τον πρύτανη, έναν εκπρόσωπο των διδασκόντων και έναν εκπρόσωπο των φοιτητών. Για τη λήψη απόφασης απαιτείται ομοφωνία. Η επιτροπή αυτή μπορεί να συσταθεί σε εξαιρετικά σπάνιες περιπτώσεις, καθώς απουσιάζει πάντα ο εκπρόσωπος των φοιτητών. Και οι φοιτητές θεωρούν την προστασία της περιουσίας του πανεπιστημίου ή της ζωής των μελών της πανεπιστημιακής κοινότητας ως... αμφισβήτηση του ασύλου! Ετσι οι πρυτανικές αρχές ενός πανεπιστημίου δεν μπορούν να καλέσουν την αστυνομία αν κάποιος μπει μέσα στο ίδρυμα και διαπράξει αδικήματα, όπως γίνεται στις περισσότερες χώρες του κόσμου. Με τις αλλαγές που προτείνει πάντως το υπουργείο Παιδείας στον νέο νόμο-πλαίσιο, η απόφαση αυτή θα λαμβάνεται κατά πλειοψηφία από το αρμόδιο όργανο και όχι ομόφωνα.
Να θυμίσουμε βεβαίως ότι επέμβαση δημόσιας δύναμης χωρίς την άδεια του αρμοδίου οργάνου του ΑΕΙ επιτρέπεται εφόσον διαπράττονται σε πανεπιστημιακό χώρο αυτόφωρα κακουργήματα ή αυτόφωρα εγκλήματα κατά της ζωής. Και βεβαίως εφόσον αυτά γίνουν αντιληπτά έγκαιρα και καταγγελθούν. Πανεπιστημιακοί ωστόσο επικαλούνται το αυτοδιοίκητο του πανεπιστημίου και δεν επιτρέπουν την επέμβαση αστυνομικής δύναμης ούτε σε αυτές τις περιπτώσεις.
Τα σοβαρά επεισόδια της περασμένης εβδομάδας στο Πανεπιστήμιο της Θεσσαλονίκης φέρνουν ξανά το θέμα του ασύλου στην επικαιρότητα. Αλλωστε τις προηγούμενες ημέρες κυβέρνηση και αξιωματική αντιπολίτευση συμφώνησαν σε ένα μόνον συμπέρασμα: τα πανεπιστήμια σήμερα στη χώρα μας είναι ανοχύρωτα άσυλα!
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου