Το τέλος της ανάγνωσης;

...

Διορθώνοντας τις εκθέσεις που έγραψαν οι μαθητές του με θέμα την παραίνεση του Φλομπέρ «Διάβασε για να ζήσεις!», ο καθηγητής προσυπογράφει με το κόκκινο στυλό τις διαβεβαιώσεις τους ότι η τηλεόραση, αλλά και ο κινηματογράφος, είναι «ο υπ' αριθμόν ένα εχθρός του βιβλίου... γιατί και οι δύο προϋποθέτουν μια παθητικότητα, ενώ το διάβασμα είναι μια υπεύθυνη πράξη». Διαβάζοντας ξανά και ξανά την τελετουργική απαγγελία του εκπαιδευτικού δόγματος «πρέπει να διαβάζουμε», όπου η κάθε φράση των μαθητών «αποδεικνύει ότι δεν διαβάζουν ποτέ!», ο καθηγητής κάποια στιγμή σταματά, «σηκώνει τα μάτια στο ταβάνι, σαν μαθητής που ονειροπολεί, κι αναρωτιέται -ο! εντελώς σιωπηλά- αν μερικά έργα, παρ' όλα αυτά, δεν του θύμισαν βιβλία.

Πόσες φορές δεν "ξαναδιάβασε" τη "Νύχτα του Κυνηγού", το "Αμαρκόρντ", το "Μανχάταν", το "Δωμάτιο με θέα", το "Δείπνο της Μπαμπέτ", το "Φάννυ και Αλέξανδρος"; Του φαινόταν ότι οι εικόνες αυτές περιείχαν το μυστήριο των σημείων. Βέβαια, δεν πρόκειται για ειδικό (δεν έχει ιδέα από κινηματογραφική σύνταξη και δεν καταλαβαίνει τη διάλεκτο των σινεφίλ), αυτά του τα λένε μόνο τα μάτια του, του λένε καθαρά, όμως, ότι υπάρχουν εικόνες που το νόημά τους δεν εξαντλείται και που η μετάφρασή τους ανανεώνει κάθε φορά τη συγκίνηση, κι ακόμα και η τηλεόραση, καμιά φορά... τα πρόσωπα των μεγάλων συγγραφέων στις εκπομπές που τους αφιερώνουν, μερικές πετυχημένες μεταφορές μεγάλων μυθιστορημάτων στη μικρή οθόνη... Αλλά η ώρα περνάει. Γυρίζει στις διορθώσεις». (Ντανιέλ Πενάκ, «Σαν ένα μυθιστόρημα») (>>>>συνέχεια)

του ΓΡΗΓΟΡΗ ΠΑΣΧΑΛΙΔΗ