Πέμπτη, Σεπτεμβρίου 28, 2006

Ιστορικοί, μην αφηγείστε παραμύθια

του Francois Marie Arouet-Voltaire (1694-1778)

Ζούμε σε έναν αιώνα στον οποίο έχουν ανασκευαστεί όλα σχεδόν τα λάθη της Φυσικής. Δεν είναι πλέον θεμιτό να μιλάμε για το ουράνιο στερέωμα ούτε για τους κρυστάλλινους ουράνιους θόλους ούτε για τη σφαίρα της φωτιάς που περιβάλλει τη Σελήνη. Γιατί να είναι όμως θεμιτό στον Ρολέν, που κατά τα άλλα είναι τόσο αξιότιμος, να μας αποκοιμίζει με όλες τις αφηγήσεις του Ηρόδοτου και να παρουσιάζει σαν αληθινή ιστορία ένα αφήγημα που ο Ξενοφώντας αναφέρει ως φανταστικό; 'Η να επικαλείται και να μας επαναλαμβάνει τη μυθική παιδική ηλικία του Κύρου και τις μικρές του πονηριές και τη χάρη με την οποία κερνούσε ποτό τον πατέρα του Αστυάγη, πράγμα που ποτέ δεν έγινε;

Voltaire

Σε όλους διδάσκεται ήδη από τα πρώτα μας χρόνια μια χρονολόγηση των γεγονότων που έχει αποδειχθεί εσφαλμένη. Μας προσφέρονται δάσκαλοι κάθε είδους, εκτός από δασκάλους που μας διδάσκουν να σκεφτόμαστε. Ακόμη και οι πιο καλλιεργημένοι άνθρωποι, οι πιο ευφραδείς έχουν χρησιμέψει μόνο για να καλλωπίζουν το θρόνο του λάθους αντί για να τον ανατρέψουν. Ο Μποσιέ είναι ένα τέτοιο μεγάλο παράδειγμα με την υποτιθέμενη «Οικουμενική Ιστορία» του («Histoire universelle»), η οποία είναι μόνον η ιστορία τεσσάρων ή πέντε λαών και κυρίως του μικρού ιουδαϊκού έθνους, το οποίο αγνοήθηκε ή ορθά περιφρονήθηκε από τον υπόλοιπο κόσμο και στο οποίο ωστόσο αυτός ανάγει όλα τα γεγονότα και για το οποίο αυτός λέει ότι έγιναν όλα, ωσάν ένας συγγραφέας της Κορνουάλης να έλεγε ότι τίποτα δεν συνέβη στη Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία παρά μόνον ό,τι είναι σχετικό με αυτήν την επαρχία των Ουαλών. Είναι ένας άνθρωπος ο οποίος παρουσιάζει συνεχώς άχρηστες πέτρες σαν χρυσό (συνέχεια>>>>).

από την Ελευθεροτυπία

12 σχόλια:

Ecumene είπε...

Για την εποχή του καλό ήτανε...

Stelios Frang είπε...

Εγώ σημειώνω ότι ήδη το 18ο αιώνα υπήρχε η εντύπωση πως "έχουν ανασκευαστεί όλα σχεδόν τα λάθη της Φυσικής"... Εμείς, κάπου 2,5 αιώνες μετά, ξέρουμε ότι έκτοτε "ανασκευάστηκαν" πάρα πολλά ακόμα, αλλά είναι σημαντικό ότι οι άνθρωποι τότε ζούσαν με την πεποίθηση πως έχουν ήδη ανατρέψει τις παλιές δοξασίες και δεισιδαιμονίες. Ήταν μια εποχή αισιοδοξίας που οδήγησε στη γαλλική επανάσταση, τον περιορισμό της εκκλησίας και των ευγενών και τον οριστικό ενταφιασμό του φεουδαρχικού συστήματος.

Unknown είπε...

Η ουσία νομίζω είναι άλλη.
Η επιφανειακή αντιμετώπιση.

Unknown είπε...

(Προς αποφυγή παρεξηγήσεων, όχι του κειμένου, αλλά αυτή που αναφέρει το κείμενο.)

Ecumene είπε...

..επιφανειακή αντιμετωπιση εχει
ηδη η Ελευθεροτυπία
που δεν βαζει ενα ειδικο
να το αναλυσει με βαση την εποχή του...

Ecumene είπε...

Παραδειγμα


Υπάρχει και μια άλλη Ιστορία ακόμη πιο γελοία. Είναι η Βυζαντινή Ιστορία. Αυτή η ανάξια συλλογή δεν περιέχει τίποτε άλλο εκτός από πομπώδεις ρητορείες και θαύματα. Είναι το όνειδος του ανθρώπινου πνεύματος, έτσι όπως η ελληνική αυτοκρατορία ήταν το όνειδος της γης. Οι Τούρκοι τουλάχιστον είναι πιο συνετοί. Νίκησαν, ευχαριστήθηκαν και έγραψαν πολύ λίγα.

Υπερβολές.......
Αυτο πρεπει να το τοποθετησεις
μεσα στο πλαισιο της κριτικης
του διαφωτισμού
εναντιον του ancien regime
Για τους Μοναρχες της εποχης
η Βυζαντινη,Ρωμαικη και η αυτοκρατορία του Μεγαλου Αλεξανδρου ηταν προτυπο.

και ιστορικα εγραψαν αξιόλογα
οπως ο Προκοπιος,ο Χωνιάτης,ο Ζωναρας κτλ

Και οι Οθωμανοι εχουν αφησει περιηγητικα και ιστορικο υλικο....
οπως ο Εβλιγιάτ Τσελεμπί..

Το ζητημα ειναι ο Βολταιρος
τα ήξερε αυτά;;...δεν νομίζω
Και η δικη του οπτικη γωνία
λογω εποχής,είναι περιορισμενη....

Παρ όλα αυτα το κειμενο ειναι
μαχητικο και αξιολογο
εχει το αρωμα μιας επικειμενης
επαναστασης...
:)

Stelios Frang είπε...

Ergo te Lina,
οι μονάρχες της εποχής είχαν τις προγενέστερες αυτοκρατορίες, μακεδονική και ρωμαϊκή ως στρατιωτικά πρότυπα, ακόμα και τώρα γράφουν κάποιοι, ο Μεγαλέξαντρος ήταν μεγάλος στρατηλάτης... Ο Βολταίρος φαίνεται πού τοποθετεί τις ενστάσεις του, όχι στο στρατιωτικό τομέα (έκαναν και οι Οθωμανοί κατακτήσεις) αλλά σ' αυτόν του πολιτισμού και χαίρεται που οι Οθωμανοί δεν διεκδικούν δόξα συγγραφέα (αν και σήμερα κάτι τέτοια ακούγονται κι από εκεί).

Στον παγκόσμιο πολιτισμό τί προσέφερε το Βυζάντιο? Πιθανόν να μην ήξερε ο Βολταίρος τα συγκεκριμένα έργα των Προκόπιου, Χωνιάτη και Ζωναρά, αλλά ήξερε ότι επί 11 αιώνες δεν παρήχθη, των αναλογιών τηρουμένων, κάτι ανάλογο με τα έργα του Όμηρου, των κλασικών δραματικών συγγραφέων, των φιλοσόφων και επιστημόνων. Γι' αυτό εισήχθη εξ άλλου από την Αναγέννηση και μετά ο μειωτικός χαρακτηρισμός Βυζάντιο, για να μην υπάρχει σύγχυση με την Αρχαία Ελλάδα.

Πρέπει να ξέρουμε ότι οι Βυζαντινοί, ουσιαστικά ο εκκλησιαστικός μηχανισμός, είχαν συκοφαντήσει και καθυβρίσει τους Αρχαίους. Έντεκα αιώνες μετά δεν έχουν να αντιπαραθέσουν τίποτα και σε πρώτη ζήτηση επικαλούνται ακριβώς εκείνους που μερικούς αιώνες πριν εξύβριζαν.

Και ως προς την ποιότητα του πολιτισμικού έργου των Βυζαντινών γράφει ο Στ. Ράνσιμαν, τον οποίο συχνά οι βυζαντινολάτρες επικαλούνται (δεν έχω καταλάβει γιατί) ότι στους 11 παρακμιακούς βυζαντινούς αιώνες δεν βελτιώθηκε ο παγκόσμιος πολιτισμός, ακριβώς λόγω της χρόνιας παρακμής. Πιο αναλυτικά το εκφράζει, αλλά αυτή είναι η ουσία.

Καθόλου επιφανειακός λοιπόν ο Βολταίρος, ο οποίος, τελικά, ένα δοκίμιο έγραψε, όχι ιστορικό σύγγραμμα.

Ecumene είπε...

Δεν ειπα για το Βολταιρο οτι ειναι
επιφανειακος αλλα οτι η Enet
παρουσιαζει
ετσι χωρις καποιες παρατηρησεις
και επεξηγησεις

Για τις ιστοριες του Ηροδοτου
π.χ. παραμυθά τον λεγαν και
στην αρχαια εποχη

Εξαρταται τί ειδους ιστορια ζητα
ο Βολταιρος... μαλλον του Θουκυδιδη..

αλλα λίγοι τον εφταναν ακομη
και στα αρχαια χρονια ......

Stelios Frang είπε...

Καλά, η "Βιβλιοθήκη" της Ελευθεροτυπίας απευθύνεται σε σκεπτόμενους αναγνώστες, οι οποίοι δεν περιμένουν "μασημένη τροφή". Ίσως τότε να λέγαμε ότι προσπαθεί η εφημερίδα να τραβήξει την ερμηνεία του κειμένου προς μια συγκεκριμένη κατεύθυνση. ;-)

Ecumene είπε...

Nαι αλλα στην εφημερίδα
δεν μπορεις να σχολιασεις...
:)


C'est ainsi cependant qu'on a écrit l'Histoire romaine depuis Tacite. Il en est une autre encore plus ridicule: c'est l'Histoire byzantine. Cet indigne recueil ne contient que des déclamations et des miracles: il est l'opprobre de l'esprit humain, comme l'empire grec était l'opprobre de la terre. Les Turcs du moins sont plus sensés: ils ont vaincu, ils ont joui, et ils ont très peu écrit

http://www.voltaire-integral.com/Html/27/14_Pyrrhonisme.html

Ποιά ελληνικη αυτοκρατορία λεει
ο Βολταιρος ονειδος της γης;...

Την βυζαντινή λεει ελληνική;....

Μας πουλά τότε και αυτός
παραμύθι!...
:)

Stelios Frang είπε...

Αυτήν εννοεί, την εξελληνισμένη βυζαντινή... Αλλά δεν είναι απαραίτητο να πάρει κάποιος τοις μετρητοίς όσα γράφει ο Βολ., συσχετίζει κι άλλες απόψεις - ανέφερα πριν τον σύγχρονό μας Ράνσιμαν.

Αν διαλέξω κάποιον και τον θεωρήσω μοναδικό προφήτη της αλήθειας, τότε κάνω τα λάθη δογματισμού των Βυζαντινών και των θεόπληκτων γενικότερα. :-)

Ecumene είπε...

Ε,σίγουρα...
Grecs τους ελεγαν και οι
καθολικοί πριν τον Βολταιρο...
:)


Eνδιαφερον είναι που προσπαθεί

να προτρεψει τους ιστορικούς
να γραφουν ιστορία μιμουμενοι
την επιστημη της Φυσικης..